Şeker pancarı (Beta vulgaris), şeker üretimi için kullanılan iki ana bitkiden biridir (diğeri şeker kamışıdır). Ilıman iklimlerde yetişen şeker pancarı, dünya şeker üretiminin yaklaşık %20’sini sağlar. Şeker pancarının kökünde yoğun bir şekilde şeker bulunur ve bu şeker, rafine edilerek sofra şekeri olarak kullanılır.
Şeker Pancarı Kullanım Alanları:
- Şeker Üretimi:
- Şeker pancarı, işlendikten sonra içindeki sakkaroz çıkarılır ve kristalize edilerek şeker haline getirilir. Bu şeker, gıda sanayisinde, evlerde ve birçok ürünün yapımında kullanılır.
- Yan Ürünler:
- Melaz: Şeker üretimi sırasında kalan şeker şurubudur ve hayvan yemi, alkol üretimi gibi alanlarda kullanılır.
- Pancar Posası: Şeker üretiminden geriye kalan lifli materyal hayvan yemi olarak değerlendirilebilir.
- Biyoenerji Üretimi:
- Şeker pancarının yan ürünlerinden biyoetanol üretilebilir. Biyoetanol, çevre dostu bir yakıt olarak fosil yakıtların yerine kullanılabilir.
Şeker Pancarı Üretiminin Ekonomik ve Çevresel Etkileri:
- Ekonomik Önemi: Şeker pancarı, şeker üretimi için hayati bir kaynaktır ve tarımsal istihdam açısından önemlidir. Özellikle Avrupa’da ve Türkiye’de çiftçilerin geçim kaynağı olarak önemli bir rol oynar.
- Çevresel Etkiler: Yoğun şeker pancarı tarımı, su kaynaklarının aşırı kullanımı ve kimyasal gübre kullanımından kaynaklanan çevresel sorunlara yol açabilir. Ancak, modern tarım teknikleri ve sürdürülebilir tarım uygulamaları ile bu etkiler azaltılabilir.
Şeker pancarı, dünya şeker üretiminde şeker kamışından sonra ikinci sırada gelen önemli bir bitkidir. Özellikle ılıman bölgelerde, gıda sanayisi ve enerji üretimi için önemli bir tarımsal üründür.
